Puszcza Solska (Biłgoraj)

---

Dane ogólne

Organem odpowiedzialnym za podejmowanie uchwał w osiedlu, które jest jednostką pomocniczą miast Biłgoraj, jest Rada Osiedla. Funkcję wykonawczą pełni Zarząd Osiedla.

Położenie, zagospodarowanie, komunikacja

Powierzchnia administracyjna Puszczy Solskiej obejmuje południową oraz południowo-zachodnią część miasta Biłgoraj. To osiedle sąsiaduje ze Śródmieściem oraz z Różnówką na północy i z Piaskami na wschodzie. Na południu i zachodzie teren ten sięga granicy miasta.

Przez region Puszczy Solskiej przebiegają dwie drogi wojewódzkie: nr 835, w ciągu ulicy Tarnogrodzkiej oraz alei Jana Pawła II, oraz nr 858, wzdłuż ulicy Krzeszowskiej. Droga nr 835 prowadzi na południe, w kierunku Przemyśla, natomiast nr 858 kieruje się na zachód, w stronę Stalowej Woli.

Teren osiedla jest różnorodnie zagospodarowany. W jego obrębie znajdują się:

• obszary przeznaczone na przemysł oraz magazyny, głównie rozlokowane wzdłuż ulicy Krzeszowskiej, obejmujące takie zakłady jak Black Red White S.A. (przemysł meblarski), Mewa S.A. (przemysł włókienniczy) oraz Mostostal-Met Sp. z o.o. (przemysł metalowy),
• obszary usługowe, które koncentrują działalność handlową, w tym centra handlowe i duże sklepy, rozmieszczone wzdłuż głównych dróg,
• dzielnice mieszkalne, zbudowane w stylu jednorodzinnym i wielorodzinnym (bloki), z większą ilością budynków wielorodzinnych zlokalizowanych głównie w obrębie ulic Kościuszki, Krzeszowskiej i Armii Kraków,
• tereny zielone, w tym ogrody działkowe przy ulicy Magnoliowej, której część w granicach Puszczy Solskiej ma powierzchnię około 7,35 ha.

Część obszaru Puszczy Solskiej pozostaje niezagospodarowana i składa się z nieużytków, szczególnie w dolinach rzek Białej i Czarnej Łady.

Ważniejsze obiekty

W granicach Puszczy Solskiej można znaleźć obiekty sakralne, takie jak zespół katolickiego Sanktuarium św. Marii Magdaleny, który obejmuje kościół, klasztor, dzwonnicę, kaplicę i inne budowle, a także prawosławną cerkiew św. Jerzego. Te obiekty zlokalizowane są w bliskim sąsiedztwie ronda im. ks. Jana Mroza. Również przy alei Jana Pawła II znajduje się historyczny cmentarz, zarządzany przez wspomnianą parafię katolicką.

Znaczniejsze budowle na terenie osiedla to: Sanktuarium św. Marii Magdaleny w Biłgoraju oraz Cerkiew św. Jerzego w Biłgoraju. Na terenie osiedla siedzibę mają różne instytucje samorządowe, jak Starostwo Powiatowe, Powiatowy Urząd Pracy oraz Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego. Oświata w tym rejonie ma również swoje przedstawicielstwo, w tym Szkoła Podstawowa Nr 3, Regionalne Centrum Edukacji Zawodowej, Państwowa Szkoła Muzyczna, a także Medyczne Studium Zawodowe.

Warto wspomnieć o Kolegium Pracowników Służb Społecznych w Biłgoraju, które także mieści się na tym terenie. Przy ulicy dra Pojaska znajduje się kompleks szpitala powiatowego, który jest dzierżawiony przez prywatny podmiot Arion Szpitale sp. z o.o. W rejonie osiedla działają również firmy z obszaru gospodarki komunalnej, w tym oczyszczalnia ścieków oraz główna ciepłownia, której organem zarządzającym jest Biłgorajskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej sp. z o.o.

Niektóre budynki szkolne w rejonie dysponują boiskami sportowymi i kortami tenisowymi, co zwiększa możliwości rekreacyjne mieszkańców. Przy ulicy Motorowej można natomiast znaleźć autodrom z torami kartingowymi oraz infrastrukturą przeznaczoną do organizacji imprez motoryzacyjnych.

Obszar ten kryje w sobie również miejsca pamięci, do których możemy zaliczyć pomnik żołnierzy Armii Kraków, którzy odważnie bronili Biłgoraja przed niemiecką inwazją w 1939 roku, oraz kontrowersyjny pomnik Józefa Dechnika, działacza komunistycznego, który został usunięty w 2019 roku.

Historia

Podczas zakupu gruntów pod Biłgoraj w drugiej połowie XVI wieku, teren, na którym dzisiaj znajduje się Puszcza Solska, był zadrzewiony i leżał na południe od miasta, gdzie swoje wody miała Czarna Łada. Odnotowano, że w latach 1603, 1615 oraz 1651-1654, w okolicy miały miejsce niezwykłe wydarzenia związane z kultem św. Marii Magdaleny. W 1621 roku jako pierwszy przybył tu zakonnik franciszkanin, ojciec Seweryn Chamiec, co otworzyło nowy rozdział w historii lokalnego duchowieństwa. Oficjalne założenie klasztoru franciszkańskiego przypadło na 1644 rok. Z kolei, w 1721 roku Tomasz Józef Zamoyski ufundował parafię, wokół której, po roku 1740, uformowała się wieś znana jako Puszcza Solska.

Przez długi czas, aż do XVIII wieku, Puszcza Solska była ośrodkiem życia religijnego katolików z Biłgoraja. To miasto, będące własnością protestanckiego rodu Gorayskich, miało niewiele wspólnego z katolickimi tradycjami, które kwitły w pobliskiej Puszczy Solskiej, będącej pod opieką rodów Zamoyskich. Po śmierci Gorayskich, Biłgoraj nie przeszedł w ręce katolików, a jego rola jako ośrodka reformacji wygasła. Franciszkanie z Puszczy Solskiej pozostawali ważnym punktem odniesienia dla mieszkańców miasta oraz dla lokalnej społeczności katolickiej, która dopiero raczkowała.

W ciągu swojej historii, obiekty związane z Puszczą Solską doznawały zniszczeń z rąk wojny, szczególnie podczas powstania Chmielnickiego w 1648 roku oraz w 1657 roku. W 1778 roku Konstancja Zamoyska postanowiła ufundować nowy budynek klasztorny, który przetrwał do dzisiaj. Aż do 1866 roku, wieś była osadą, której mieszkańcy mieli obowiązki wobec franciszkanów. W pierwszej połowie XIX wieku zorganizowano istniejący obecnie cmentarz parafialny. Po połowie XIX wieku, Puszcza Solska stała się siedzibą gminy, która otaczała miasto Biłgoraj.

Warto zaznaczyć, że wieś odegrała ważną rolę podczas powstania styczniowego, szczególnie w dniach 22-23 stycznia 1863, kiedy miała miejsce koncentracja wojsk powstańczych. W 1864 roku, w ramach represji, władze rosyjskie zlikwidowały klasztor. Na przełomie XIX wieku miejscowość mieszkało 442 osoby, lecz w 1929 roku ich liczba zmalała do 233. W 1928 roku zakończono budowę nowego kościoła parafialnego.

Podczas wrześniowych zmagań z 1939 roku, Puszcza Solska była świadkiem intensywnych walk pomiędzy armią polską a niemiecką. W trakcie bitwy o Biłgoraj, miejscowość wielokrotnie zmieniała właścicieli i zniszczenia, jakie przyniosły pożary, były znaczne. Zabudowania klasztorne pełniły funkcję punktów oporu. Po niespełnionej kampanii, Puszcza Solska była przez pewien czas pod okupacją sowiecką, a później weszła w skład niemieckiej Generalnej Guberni.

Warto zaznaczyć, że dekadę po zakończeniu II wojny światowej, na mocy decyzji z 5 października 1954 roku, Puszcza Solska została formalnie włączona w granice Biłgoraja, stając się jego południowym osiedlem. Od lat 60. XX wieku rozpoczęto rozwój infrastruktury drogowej oraz budownictwa mieszkalnego i przemysłowego. W latach 70. powstało osiedle bloków pomiędzy ulicami Kościuszki, Krzeszowską i Armii Kraków.

W 2004 roku, projektując nowy podział administracyjny, Rada Miasta Biłgoraj formalnie uznała osiedle Puszcza Solska, wyznaczając aktualne granice jego obszaru.

---

Oceń: Puszcza Solska (Biłgoraj)

---