Parafia Trójcy Świętej i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Biłgoraju

---

Dane ogólne

W 2019 roku duszpasterstwo w parafii sprawują czterej kapłani: proboszcz oraz trzej wikariusze, a także jeden emeryt. Kościołem parafialnym jest świątynia poświęcona Trójcy Świętej oraz Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny w Biłgoraju.

Osobny artykuł na temat obiektu można znaleźć pod tym linkiem: Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Biłgoraju.

Odpust parafialny odbywa się dwa razy w roku, a mianowicie:

• w święto Trójcy Świętej – data jest ruchoma,
• w dniu wspomnienia Wniebowzięcia NMP – 15 sierpnia.

Do parafii należą osoby wyznania rzymskokatolickiego, które zamieszkują wiele ulic, tworzących część dzielnic takich jak Śródmieście, Roztocze, Bojary, Rapy oraz Sitarska – Kępy. W większych obszarach parafii mieszka około 6,5 tys. osób, z czego blisko 5,9 tys. to katolicy.

Na terenie parafii funkcjonuje dom zakonny sióstr serafitek. Oprócz tego zorganizowane są różne aktywności, takie jak schola, chór parafialny, Klub Inteligencji Katolickiej, a także grupy Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży oraz Ruchu Światło-Życie.

Informacje historyczne

Dzieje parafii

Parafia pod wezwaniem Trójcy Świętej oraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny stanowi najstarszą wspólnotę rzymskokatolicką, którą można odnaleźć w Biłgoraju. Jej korzenie sięgają pierwszej połowy XVII wieku, a choć dokładna data powstania nie jest precyzyjnie określona, to już w 1624 roku istniała.

W początkowym okresie parafia nie była związana z lokalizacją obecnego kościoła parafialnego, ponieważ w tym miejscu do drugiej połowy XVII wieku znajdował się zbór protestancki. Utworzenie parafii związane jest natomiast z sanktuarium św. Marii Magdaleny, które powstawało w Puszczy Solskiej, na południowych obrzeżach miasta, rozpoczęte w 1621 roku, oraz z nieokreśloną kaplicą zbudowaną w 1604 roku. Warto dodać, że w latach 1644-1717 parafia była pod opieką franciszkanów z klasztoru przy wspomnianym sanktuarium.

W 1692 roku parafia została podzielona, tworząc dwie odrębne jednostki:

• parafię Puszcza Solska ze świątynią w sanktuarium św. Marii Magdaleny,
• parafię Biłgoraj z budowanym w miejscu dawnego zboru protestanckiego kościołem.

Około roku 1700, z inicjatywy Stanisława Antoniego Szczuki, ówczesnego właściciela Biłgoraja, na miejscu zboru protestanckiego powstała drewniana świątynia katolicka, której nadano wezwanie Wniebowzięcia NMP. Ta świątynia stała się kościołem parafialnym dla nowo utworzonej parafii Biłgoraj. W latach 1735–1755 na jej miejscu zbudowano w stylu barokowym istniejący do dzisiaj kościół.

W 1717 roku proboszczem został ks. Jan Kanty Mroczkowski, który zainicjował powstanie parafialnej szkoły i szpitala dla ubogich. W tamtym czasie parafia zajmowała się także prowadzeniem przytułków, domów opieki oraz biblioteki. W 1741 roku założono przy parafii regionalną organizację religijną, znaną jako Bractwo Trójcy Świętej, której celem była pomoc proboszczowi oraz pogłębianie życia duchowego wśród mieszkańców. Z czasem pojawiły się także inne podobne stowarzyszenia.

Do początku XIX wieku parafia podlegała diecezji chełmskiej, jednak w latach 1805–1807 diecezja ta została rozwiązana, a parafia włączona do nowo utworzonej diecezji lubelskiej. Przynależność dekanalna była w tych czasach zmienna: w różnych okresach parafia należała do dekanatów Turobin, Urzędów oraz Tarnogród. W 1867 roku stała się siedzibą nowego dekanatu Biłgoraj.

W 1919 roku parafia przejęła kościół pw. św. Jerzego w Biłgoraju, który do tej pory spełniał funkcję świątyni greckokatolickiej i prawosławnej. W latach 1919–1940 oraz 1945–1984 pełnił on rolę kościoła rektoralnego.

W trakcie działań wojennych w 1939 roku kościół parafialny został zniszczony w pożarze, co zmusiło do organizowania nabożeństw w kościele rektoralnym pw. św. Jerzego. Odbudowa głównej świątyni miała miejsce po 1940 roku, a głównie za sprawą ówczesnego proboszcza, ks. Czesława Koziołkiewicza. W czasie okupacji hitlerowskiej w latach 1939-1944 aresztowani oraz zamordowani zostali dwaj księża z parafii, Jan Samolej i Józef Chmielewski.

W 1982 roku na terenie parafii powstała kaplica, która w późniejszych latach zyskała status kościoła pw. Chrystusa Króla. W 1984 roku część terenu parafii została wydzielona i znalazła się pod jurysdykcją nowo powołanej parafii św. Jerzego. W 1992 roku parafia doświadczyła zmiany przynależności diecezjalnej, stając się częścią nowo utworzonej diecezji zamojsko-lubaczowskiej. W 2014 roku obszar parafii został pomniejszony na rzecz nowo założonej parafii św. Jana Pawła II.

Proboszczowie

Przez lata funkcję proboszcza parafii pełnili następujący duchowni:

• 1717-1764 – ks. Jan Kanty Mroczkowski,
• 1764-1773 – ks. Maciej Sosnowski,
• 1773-1787 – ks. Andrzej Głaziński,
• 1787-1808 – ks. Łukasz Błazucki,
• 1809-1838 – ks. Bartłomiej Paczkiewicz,
• 1839 – ks. Paweł Żarski (administrator),
• 1840 – ks. Wincenty Kostecki (administrator),
• 1840–1845 – ks. Andrzej Łukasiewicz,
• 1845–1863 – ks. Bartłomiej Chwała,
• 1864–1865 – ks. Kamil Bojarski,
• 1865–1866 – ks. Paweł Winnicki,
• 1866 – ks. Apolinary Łopuski,
• 1866–1867 – ks. Michał Borkowski,
• 1867–1868 – ks. Ignacy Szczepański,
• 1868–1870 – ks. Filip Skurzyński,
• 1870–1886 – ks. Ludwik Mech,
• 1886–1887 – ks. Władysław Czarnecki,
• 1887–1903 – ks. Aleksander Wysocki,
• 1903–1952 – ks. Czesław Koziołkiewicz,
• 1952 – ks. Stanisław Krynicki,
• 1953–1967 – ks. Jan Kosior,
• 1967–1976 – ks. Czesław Dmochowski,
• 1976–1986 – ks. Edmund Markiewicz,
• 1986–1989 – ks. Eugeniusz Sośler,
• 1989–2005 – ks. Bogusław Wojtasiuk,
• 2005-2014 – ks. Józef Flis,
• od 2014 – ks. Jerzy Kołtun.

---

Oceń: Parafia Trójcy Świętej i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Biłgoraju

---