Shmuel Atzmon Wircer

---

Życiorys

Szmuel Chaim Wircer przyszedł na świat 29 czerwca 1929 roku w Biłgoraju. W rodzinie były jeszcze troje rodzeństwa: Rachelę, Kresl oraz Yossiego-Szmarjahu. Jego ojcem był Icchak Wircer, ortodoksyjny chasyd z Kocka, a matką Frajda-Mirele Rapaport, która wywodziła się z rodziny kupieckiej. Icchak prowadził życie religijne, będąc synem Szmarjahu, który nie tylko był gabaiem, ale także prowadził sklep bławatny. Po ukończeniu jesziwy, Icchak zaciągnął się do Wojska Polskiego, gdzie uczył się umiejętności księgowych.

W 1923 roku ożenił się z Frajdą-Mirele i osiedlił w Biłgoraju, gdzie rodzina mieszkała w dobrych warunkach i osiągnęła status zamożnej rodziny przy ul. Szewskiej 3. Shmuel już jako dziecko interesował się teatrem, co miało mieć wpływ na jego dalsze życie.

W obliczu II wojny światowej rodzina Wircerów zmuszona była do ukrycia się, gdyż miasto zostało spalony przez Niemców. Ojciec Shmuela został aresztowany, a rodzina przeniosła się do burmistrza. W końcu 1939 roku, po ucieczce z rąk niemieckiego okupanta, przekroczyli rzekę Bug i przez Rawę Ruską dotarli do Zabłudowa. Ich los odmienił się, kiedy to Icchak odmówił przyjęcia obywatelstwa sowieckiego, co zaowocowało deportacją na Syberię, do obozu pracy w Asino.

Rodzina nie miała tragicznych warunków, ojciec pracował jako księgowy, a dzieci uczęszczały do szkoły. W 1942 roku, w obliczu tworzenia Armii Andersa, Icchak postanowił udać się z rodziną do Taszkientu, lecz nie dostali się do armii. Z czasem przemieścili się do Fergany, a następnie zamieszkali w Lenińsku, aż do grudnia 1945 roku. Po powrocie do Polski, zatrzymali się w Krakowie.

Shmuel podjął działalność w kibucu Ha-Poel ha-Mizrachi, a latem 1946 roku udał się z grupą do Austrii, w okolice Linzu, gdzie po kilku miesiącach dołączyła do niego rodzina. Tam pracował jako kierowca i asystent rabina polowego. Zaciągnął się do oddziału PALIAM, by po wojnie wziąć udział w wojnie o niepodległość Izraela w 1948 roku.

Po wojnie pracował w Tel Awiwie, następnie angażując się jako młodzieżowy trener i aktor w Teatrze OHEL. W 1951 roku zmienił nazwisko na Atzmon, a jego kariera rozwijała się w izraelskim teatrze, gdzie grał w sztukach radiowych i zakładał swój teatr awangardowy — Zavith. W 1962 roku uzyskał stypendium Ford Memorial Scholarship i studiował w Stanach Zjednoczonych, a w 1968 roku kontynuował edukację w Anglii.

W późniejszych latach Shmuel zajął się wystawianiem sztuk w języku jidysz, otwierając teatr Yiddishpiel. Jego wkład w kulturę jidysz wpłynął na współczesne życie kulturalne Izraela. Po wielu latach nieobecności odwiedził Biłgoraj po raz pierwszy w 1990 roku, a w 2007 roku otrzymał zaszczytny tytuł honorowego obywatela tego miasta.

Mimo emerytury, Shmuel Atzmon wciąż czynnie działa w środowisku artystycznym. Jako honorowy dyrektor Teatru Yiddishpiel, w 2017 roku wystawił przedstawienie Miasteczko w oparciu o teksty Szolema Alejchema na scenie Teatru Żydowskiego w Warszawie

Filmografia i role teatralne

Shmuel Atzmon Wircer ma na swoim koncie wiele znaczących dzieł w dziedzinie filmu i teatru. Oto niektóre z jego najważniejszych produkcji:

• Hu Halach B’Sadot (1967),
• 42:6 – Ben Gurion (1970),
• Simpatya Bishviel Kelev (1979),
• A Woman Called Golda (1982),
• The Frog Prince (1986),
• Pan K (1997),
• Yaldey Rosh Ha-Memshala (2011).

Nagrody

Shmuel Atzmon Wircer, znany i ceniony twórca, zdobył liczne wyróżnienia za swoje osiągnięcia artystyczne, co świadczy o jego niezwykłym wkładzie w kulturę. Wśród najważniejszych nagród należy wymienić:

• Izraelska Nagroda Teatralna za całokształt twórczości (2003),
• Nagroda Scheibera,
• Nagroda im. Mayera Margolita,
• nagroda Funduszu Lernera,
• nagroda Life’s Work na Festiwalu Filmów Żydowskich w Jerusalem Cinematic,
• honorowe obywatelstwo Tel Aviv-Jaffa,
• doktorat honoris causa Netanya Academic College,
• nagroda Człowieka Roku od Israel Lions Club (2010),
• honorowe obywatelstwo Biłgoraja (2007).

Te prestiżowe odznaczenia podkreślają jego wyjątkowy dorobek artystyczny i wpływ, jaki wywarł na lokalne oraz międzynarodowe środowisko kulturalne.

---

Oceń: Shmuel Atzmon Wircer

---