Ryszard Mojak, urodzony 1 stycznia 1959 roku w Biłgoraju, był uznawanym prawnikiem i nauczycielem akademickim, który odgrywał znaczącą rolę w polskiej nauce prawnej aż do swojej śmierci 2 września 2022 roku. Jako profesor nadzwyczajny w Katedrze Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz na Uniwersytecie Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach, wniósł istotny wkład do rozwoju prawa konstytucyjnego, teorii państwa i prawa oraz prawa wyznaniowego.
W czasie swojej kariery był nie tylko nauczycielem, ale również pełnił funkcję prorektora UMCS w latach 2012–2014. Dzięki swoim osiągnięciom i zaangażowaniu w naukę, zyskał szacunek wśród studentów oraz współpracowników, co czyni go wspaniałym przykładem pasji i oddania w dziedzinie prawa.
Życiorys
W latach 1979–1983 Ryszard Mojak kształcił się na Wydziale Prawa i Administracji UMCS, gdzie studiował administrację oraz prawo. W dniu 20 czerwca 1992 roku uzyskał tytuł doktora nauk prawnych. Jego dalsza kariera naukowa doprowadziła go do uzyskania stopnia doktora habilitowanego 5 grudnia 2007 roku, co miało miejsce na podstawie rozprawy habilitacyjnej zatytułowanej “Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej”.
Od 14 lutego 1983 roku rozpoczął pracę w Zakładzie (Katedrze) Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. W ciągu swojej kariery zajmował tam różne stanowiska, w tym asystenta stażystę, asystenta, starszego asystenta, adiunkta, a ostatecznie profesora nadzwyczajnego. Pomimo intensywnej pracy w akademii, w latach 1983–1985 przeszedł aplikację sędziowską w Sądzie Wojewódzkim w Lublinie, która zakończyła się pomyślnie zdanym egzaminem sędziowskim.
W okresie od 1 września 2012 do 15 kwietnia 2014 roku pełnił honorową funkcję prorektora na UMCS, jednakże jego kadencja dobiegła końca w wyniku nadzwyczajnego odwołania przez Kolegium Elektorów. Ryszard Mojak pozostawał związany z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej aż do 2020 roku.
Zainteresowania naukowe
Ryszard Mojak był znanym specjalistą, który skupiał się na wielu aspektach prawa i polityki. Jego zainteresowania obejmowały m.in. konstytucjonalizm II Rzeczypospolitej oraz strukturę organów władzy wykonawczej w Polsce.
Olbrzymią wagę przywiązywał do transformacji politycznej w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, szczególnie jeśli chodzi o polityczny system Ukrainy. Jego prace dotyczyły też teorii prawa oraz procesu legislacyjnego, co było niezwykle istotne dla zrozumienia funkcjonowania systemów prawnych w regionie.
Ponadto zajmował się również polskim prawem wyznaniowym, co podkreśla jego wszechstronność i głębokie zaangażowanie w kwestie ważne dla społeczeństwa i nauki prawa.
Dorobek naukowy
Ryszard Mojak może pochwalić się znaczącym dorobkiem naukowym, który obejmuje bogaty zbiór opracowań.
Był autorem lub współautorem ponad 100 publikacji naukowych, co pokazuje jego zaangażowanie w rozwój wiedzy.
W jego twórczości można wyróżnić:
- pięć monografii,
- sześć podręczników i skryptów naukowych,
- ponad sześćdziesiąt studiów i artykułów naukowych,
- oraz pięć publikacji książkowych, w których pełnił rolę redaktora naukowego lub współredaktora.
Działalność naukowa i zawodowa
Ryszard Mojak ma bogate osiągnięcia w zakresie działalności naukowej i zawodowej. Jego wkład w rozwój prawoznawstwa oraz instytucji naukowych w Polsce jest nieoceniony. Wśród jego kluczowych ról można wymienić:
- wiceprezesowanie Zarządowi Polskiego Towarzystwa Prawa Wyznaniowego w latach 2008–2012,
- członkostwo w Zarządzie Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego od 1998 roku,
- udzial w Derecho Constitutional Latinoamerico, w którym jest aktywny od 2001 roku,
- bycie członkiem Lubelskiego Towarzystwa Naukowego od 1992 roku,
- funkcja przedstawiciela Prezydenta RP w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego w latach 1996–1997,
- rolę doradcy prawnego Ministra – Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego w tym samym okresie (1996–1997),
- kierowanie Podyplomowym Studium Konstytucjonalizmu na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 1995–2000,
- pełnienie funkcji eksperta prawnego w Kancelarii Prezydenta RP oraz Kancelarii Sejmu RP,
- członkostwo w Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego VII i VIII kadencji w latach 1999–2005,
- czy też członkostwo w Prezydium Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego w latach 2003–2005,
- udział w Radzie Programowej Humanistycznych Zeszytów Naukowych „Prawa Człowieka” w latach 1997–2006,
- oraz działalność w Kolegium Redakcyjnym „Studia Iuridica Lublinensia”.
Jego zaangażowanie w różnorodne organizacje i instytucje oraz pełnienie znaczących funkcji dowodzi jego autorytetu w dziedzinie prawa oraz wszechstronności jako prawnika i naukowca.
Ważniejsze publikacje
Ryszard Mojak jest autorem wielu znaczących publikacji, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie prawa i ustrojów państwowych. Oto niektóre z najważniejszych dzieł:
- – Konstytucjonaliści polscy 1918–2011. Sylwetki uczonych (red. wspólnie z Andrzejem Szmytem i Pawłem Sarneckim, Warszawa 2012),
- – Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2007,
- – współautorRada Ministrów, organizacja i funkcjonowanie, pod red. A. Bałabana, Zakamycze 2002,
- – Republika Ukrainy [w:] Ustroje państw współczesnych, pod red. E. Gdulewicz, t. II, Wyd. UMCS, Lublin 2002,
- – Prezydent RP [w:] Księga Dziesięciolecia Polski Niepodległej (1989-1999), pod red. W. Kuczyńskiego, Wyd. Fundacja Księgi Dziesięciolecia Polski Niepodległej i United Publishers & Productions, Warszawa 2001,
- – Konstytucyjny system rządów w Rzeczypospolitej Polskiej, „Rejent” 2000, nr 4,
- – współautorPolskie prawo konstytucyjne, pod red. W. Skrzydło, Lublin 1997 (wyd. XII, Lublin 2008),
- – Pozycja ustrojowa Prezydenta RP w świetle nowej Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 1997, nr 11–12,
- – Instytucja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w okresie przekształceń ustrojowych, Warszawa 1994 (wyd. 2, Lublin 1995),
- – współautorKonkordat w świetle prawa konstytucyjnego [w:] Nowy konkordat a prawo polskie, pod red. J. Krukowskiego, Warszawa 1994,
- – Problematyka prawna wolności sumienia i wyznania w Polsce Ludowej, Warszawa 1989.
Nagrody, wyróżnienia i odznaczenia
Ryszard Mojak zdobył wiele wyróżnień oraz nagród za swoje znakomite osiągnięcia naukowe i akademickie. Jego prace były wielokrotnie doceniane zarówno w kraju, jak i w branży. Oto niektóre z jego ważniejszych osiągnięć:
- I nagroda „Państwo i Prawo” w XXXV konkursie na najlepsze prace habilitacyjne i doktorskie, uzyskana za rozprawę doktorską pt. Pozycja prawna Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w okresie transformacji ustrojowej (1989-1991),
- I nagroda „Przeglądu Sejmowego” w roku 2008 w konkursie na najlepsze prace doktorskie i habilitacyjne za pracę habilitacyjną pt. Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej,
- wyróżnienie czterokrotne nagrodą Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w latach (2001, 2002, 2004 i 2005),
- wyróżnienie trzykrotne nagrodą Rektora UMCS, w tym III stopnia w roku 1990 oraz I stopnia w latach 1995 i 1999,
- odznaczenie Złotym Krzyżem Zasługi w roku 1997.
Przypisy
- a b Zmarł śp. dr hab. Ryszard Mojak, prof. UMCS [online], www.umcs.pl, 05.09.2022 r. [dostęp 05.09.2022 r.]
- Prorektor UMCS prof. Ryszard Mojak odwołany [online], Kurier Lubelski, 15.04.2014 r. [dostęp 05.09.2022 r.]
Oceń: Ryszard Mojak